Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
2016 yılında hayata gözlerini yuman Irak asıllı İngiliz Zaha Hadid, fütüristik çalışmalarıyla ilham arayan bilimkurguseverlerin yakından izlemesi gereken bir mimardı. Romanlarda uzun uzun tasvir edilen mimari yapıları gözümüzün önüne kanlı canlı dikebilmesi onun hayal gücünün, engin medeniyet anlayışının ve elbette mimari ve matematik yeteneğinin ürünüdür. Kariyerini mimarlıkta şekillendirmeye başlamadan önce aldığı matematik eğitimi, üretkenliğini doğru değerlendirmesine katkı sağlamış olmalı.
Postmodern mimarinin başlıca yorumlarından dekontrivizmin başarılı temsilcilerinden olan Hadid, mimari geometriye özgün bir bakış getirdi. Köşeli düzenlemeleri eserlerinden dışlayan mimar, tasarımlarında yuvarlak hatlı akışkan formlara hayat vermiştir. Eserlerini izleyenler kıvrımlar arasında hayallere dalarken, geleceğin medeniyetinin aslında çok da uzak olmadığına, gözümüzün önünde yükselen bir bina kadar yakın olabileceğine ikna olur.
Vienna Üniversitesi Ekonomi Kütüphanesi, Avusturya, 2013 Dongdaemun Design Plaza, Güney Kore, 2014 Heydar Aliyev Center, Azerbaycan, 2014 Antwerp Port Authority Headquarters, Belçika, 2015 Galaxy SOHO, Çin, 2012 Roca London Gallery, İngiltere, 2011 Guangzhou Opera House, Çin, 2010 Zaragoza Köprü Pavyonu, İspanya, 2008 Cairo Expo City, Mısır, 2009- Nordpark Cable Railway, Avusturya, 2007 Vilnius Guggenheim Hermitage Museum, Litvanya, 2008 Phaeno Bilim Merkezi, Almanya, 2005 Cagliari Contemporary Arts Centre, İtalya, 2006- King Abdullah II House of Culture & Art, Amman, 2009 JS Bach / Chamber Music Hall, İngiltere, 2009 Evelyn Grace Academy, İngiltere, 2010
Zaha Hadid’i 1993’te uluslararası üne kavuşturan ilk işi Almanya’daki Vitra itfaiye istasyonu oldu. Roma’daki MAXXI Müzesi, Londra 2012 Olimpiyatları’nın su merkezi, Kaliforniya’daki The Broad Sanat Müzesi, Çin’deki Guangzhou Opera Evi, 2022 FIFA Dünya Kupası Stadyumu gibi çığır açan eserleri kendisine “parametrisizmin öncüsü”, “neo-fütürizm ikonu” gibi ünvanlar kazandırdı. Kazandığı tek şey ünvan değildi elbette; 2004’te Pritzker mimarlık ödülünü alan ilk kadın oldu. İngiltere’nin en prestijli ödüllerinden RIBA Stirling‘i iki kere aldı. Fransa’nın Commandeur de l’Ordre des Arts et des Lettres ve Japonya’nın Praemium Imperiale ödülleri de öne çıkan diğer başarıları. Anlayacağınız, 2008’de Forbes’un Dünyanın En Güçlü 100 Kadını listesinde 69’uncu sırada yer alması boşuna değildi.
Geçmişte Kartal Belediyesi de bu güzelliğe kayıtsız kalamayıp, kendisine kentsel dönüşüm kapsamında Pendik – Kartal kıyı şeridi planı çizdirmişti. 2006’da ülkemiz için masalsı bir metropol hayal eden Hadid’in bu projesi maalesef hayata geçirilemedi.
Zaha Hadid, İstanbul için geleceğin metropolünü planlamıştı. Proje, şehrin doğusu ve batısı arasındaki olanakları dengelemeyi amaçlıyordu. Hayata geçirilebilseydi doğu yakasında yeni hizmet alanları oluşturulacaktı. Sanayi alanları şehir dışına taşınacak ve hizmet sektörüne daha geniş alan sağlanacaktı. 
Ticaret, konut, turizm, sosyal ve kültürel merkezler için geniş alanlar yaratılıp bu alanlar arasında modern ulaşım yöntemleri sağlanacaktı. Kartal-Pendik kıyı şeridi, anadolu yakasının önemli bir merkezi haline gelecekti. Görünüşe göre Hadid’in hayal ettiği modern şehirlerde yaşama imkanımız pek yakın gelecekte değil. 
En azından çizimleriyle avunduğumuz bu projenin birilerini heyecanlandırdığını, yaşam standatlarımızı yükseltmenin mümkün olduğunu gösterdiğini umarız.
Kendisini 31 Mart 2016’da henüz 66 yaşındayken kaybedişimiz, mimarlık camiası ve yakınları kadar bilimkurgu hayranları için de büyük kayıptır. Neyse ki kısa ömründen bize kalanlar yalnızca eserleri değil; ilham verdiği genç tasarımcılar ve fütürist bilimkurgucular elbet bayrağı devralacaktır.
Hazırlayan: Sibel İnce
