Ekolojistler, şimdiye dek üzerinde çalıştıkları sistemlerin hep dengeye doğru meylettiğini düşündü. Fakat 20. yüzyıldaki gidişat gösterdi ki, düzensizlik ve karmaşa ana yoldan bir sapma değil, tersine varış noktasının kendisi. İnsanlar ekosistemlere korkunç zararlar verebilirler, bariz biçimde veriyorlar da, ama düzensizlik ve karmaşanın kendisi illaki bir problem olmak zorunda değil. Hatta pek çok ekosistem için tek kararlı durumun ani ve büyük …

Yaklaşık 4 saat süren iki final bölümüyle dördüncü sezonunun perdesini indiren ve beşinci sezonu için şimdiden gün saydırmaya başlayan Stranger Things neden bu kadar çok sevildi? Dizinin başarısında payı olan unsurlar arasında neredeyse belirtmeyenin dövüldüğü üzere 80’ler nostaljisi ön plana çıkıyor. Bilhassa çocukluk yıllarını 80’lerde yaşamış izleyiciler, o geçiş çağına ait sosyokültürel unsurları, filmleri, oyunları, saç stillerini, müzikleri vb. yeniden …

Şimdiye dek Türkçe’de “öteevren” ve “sanal evren” karşılıkları yaygın olarak önerilse de tıpkı internetin internet olarak kullanılması gibi orijinali gittikçe dile yerleşen Metaverse’ü anlamak bilhassa henüz var olmadığı için karmaşık. Epic Games, Nvidia, Microsoft, Intel ve Facebook (yani Meta!) gibi dev teknoloji şirketleri Metaverse hakkında sürekli konuştukları için, internetin 3.0 sıfatlı bu bir sonraki özyinelemesine dair gün geçtikçe evrimleşen bir …

Bilimkurgu daha geniş topluluklara nasıl hitap edebilir ve insan hakları düşüncesini ve pratiklerini nasıl daha çok zenginleştirebilir? İlk bakışta insan haklarının bilimkurguyla ne alakası olabilir ki diye düşünülebilir. Bunun yerine raporlar, kampanyalar, savaşların ve otoriteryenizmin gerçek dünyasında uğraşılan hukuki davalar, sosyal eşitsizlikler, kutuplaştırıcı teknolojiler, ekolojik çöküş ve insan haklarına etki eden diğer varoluşsal tehditler akla gelebilir. Bu yüzden kurmacalar ve …

Kötümserliğin ve umut yoksunluğunun bu denli yaygınlaştığı günümüzde, “hopepunk” (umut çılgınlığı) akımı edebiyatta ve sinemada mükemmel bir panzehir olabilir mi? David Robson’ın BBC’deki makalesinden çevrilerek derlenen yazımızda bu konuyu irdeleyeceğiz. “Hopepunk” terimini ilk kez fantazya yazarı Alexandra Rowland, 2017’de yayımladığı kısa bir Tumblr iletisinde “grimdark” (zalim karanlık) akımının zıddı olarak gündeme taşıdı. Grimdark, George RR. Martin’in Game of Thrones dizisine de …

 “Anlatmak isterim yeni biçimler alışını, değişen nesnelerin…” (Ovidius, Dönüşümler – Başlangıç) “Aktarım tamamlandı.” Bilgisayarın yankılanan sesini işitince, uzandığı ameliyat masasından kalktı. Kafatasındaki deliklerden sarkan kabloları düzeltirken, karşısındaki su dolu tanka baktı. İçinde cenin pozisyonunda büzüşmüş pürüzsüz çıplak bir beden vardı. Bedenin göbeğine saplanmış kalın metalik kordonda ışıklar yanıp sönüyordu. Kafasındaki kablolar hızla tavandaki aydınlık kürenin içinde toplandı. Kafatasındaki delikleri örten …

Hiç bilimkurgu okumamış veya izlememiş olsanız bile, bilimkurgunun nasıl bir şey olduğuna dair bir fikriniz vardır. Uzay operasının, bilimkurguyu en iyi temsil eden biçimlerden biri olduğu söylenebilir. İlk kez 1920’lerde pıtrak gibi çoğalan dergilerden çıkarak bilimkurgunun 1960’lara dek süren Altın Çağı boyunca evrimleşen uzay operalarında yok yoktu: Aksiyon ve heyecan, galaktik imparatorluklar, ticaret yapabileceğiniz acayip yaratıklar, kahraman mühendisler ve çatlak …

Bilim, Teknoloji ve Toplum çalışmalarında “sosyoteknik tahayyüller” şöyle tanımlanıyor: “Sosyal hayata ve sosyal düzene dair kolektif olarak hayal edilen unsurların bilimsel ve teknolojik projelerin tasarımındaki ve gerçekleşmesindeki yansımaları” (1). Türkçede “sosyoteknik tasavvurlar” olarak da kullanılan terim (2) asıl olarak ulusal çaptaki projelere yönelik olsa da, uzay çalışmalarının hem işbirliği hem de bir yarış olarak uluslararası niteliği, kavramın bu bağlamdaki anlamının …

Bilimkurgu eserleri denildiğinde akla öncelikle romanlar, filmler, öyküler ve bilgisayar oyunları gelmekte. Bilimkurgu konulu akademik tezlerin üzerinde ise ne yazık ki fazla durulmamakta. Fakat bir ülkede bilimkurgu fikriyatının gelişmesinde, üretilen eserler kadar hem yerel hem de dünya genelinde üretilmiş bilimkurgu eserlerden yararlanarak yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin niceliği ve niteliği de büyük öneme sahip. İşte bu yazıda, Türkiye’de şimdiye …

Destina, köşe yazılarıyla bir zamanlar fırtınalı tartışmalar yaratan Mine G. Kırıkkanat’ın 2008’de yayımlanan distopik bilimkurgu romanı. “Sinek Sarayı” ve “Bir Gün, Gece”nin ardından üçlemenin son halkası olarak çıkan kitap, birkaç röportaja konu olsa da (1) (2), maalesef hak ettiği ölçüde büyük ses getiremedi. Kırıkkanat, Türkiye’nin yaşanmamış yakın geleceğini anlattığını söylüyor bu romanında. Kitabın ön kapağını kaldırdığında okuru şu cümle selamlıyor: “Bu …